Anders kijken

23 juli 2017

Thema: over de menselijke maat gevuld met de universele liefde van God

Overdenking
De onuitputtelijke bron van Gods goedheid
Wie heeft de wateren met holle hand omvat, de hemel gemeten met een ellenmaat? vraagt Jesaja zich af. Je kunt deze vraag op twee manieren opvatten. Als retorische vraag, waarop voor iedereen het antwoord direct duidelijk is. Niemand heeft dat natuurlijk gedaan, niemand kan dat. Als je Jesaja’s vraag zo opvat dan gaat het hier om de nietigheid van de mens en de oneindige grootsheid van de Schepper als twee tegenpolen die tegenover elkaar blijven staan. Je kunt Jesaja’s vraag echter ook nog op een andere manier opvatten, namelijk als echte vraag, waarop niemand het antwoord precies weet of met het verstand kan formuleren. En dat komt een beetje in de richting van het laatste Bijbelboek Openbaring, waarin precies dat gebeurt. Ook daar gaat het om de nietigheid van de mens en de oneindige grootsheid van de Schepper, maar op een heel liefdevolle manier. Het mysterie wordt er recht gedaan waardoor een persoonlijke verbinding mogelijk wordt tussen de oneindige grootsheid van de Allerhoogste en de onvolmaakte kleine mens, waardoor we zicht krijgen op Zijn oneindige goedheid.
De engel, die Johannes begeleidt in de visioenen die hij allemaal op het eiland Patmos krijgt en moet opschrijven in het Bijbelboek Openbaring, meet de afmetingen van het nieuwe Jeruzalem dat uit de hemel bij God vandaan komt met twee maten. Met de mensenmaat die ook engelenmaat is. Dan gaat het over ellen, en een el is zo’n veertig centimeter. De 4 stadsmuren zijn allemaal 144 el lang, zeg maar 65 meter, een ruim boerenerf. Maar dezelfde engel met de gouden meetstok, mat de stad ook nog op een andere manier: twaalfduizend stadiën van 625 meter, zowel in de lengte als in de breedte als in de hoogte. Een volmaakte vierkante kubus dus van gigantische afmetingen. Deze kubus heeft zowel een lengte, een breedte als ook een hoogte van 7.500 km. Twee maten, en ze beschrijven dezelfde werkelijkheid: het nieuwe Jeruzalem, de prachtige stad die van God komt en bestemd is voor de mensen, de nietigheid van de menselijke maat en de oneindige grootsheid van de Eeuwige, ofwel het gewone dagelijkse leven in liefdevolle verbinding met de oneindige goedheid van de Schepper.

Het Koninkrijk van God als prachtige tuin
Hoe kan dat, hoe komt die verbinding tot stand, valt zoiets te organiseren, door mensen op een verstandige manier te controleren? Nee dus zegt Jesaja, daarvoor schiet de mensenmaat, die ook engelenmaat is te kort. Je kunt nu eenmaal niet de wateren met je holle hand omvatten of de hemel met een ellenmaat op meten. En de engelen snappen dat mysterie beter dan de mensen. Mensen proberen in hun religies, hun dogma’s, hun ellenmaat het mysterie vast te leggen en daardoor uit te bannen. Uiteindelijk gaat het hier om de oneindige grootsheid van de Eeuwige en de naar menselijke maatstaven niet meer te volgen oneindige goedheid van de Allerhoogste God van de hemelen en de aarde. Dat is de basis van alles dat is en leeft en die kun je als mens niet naar je hand zetten, alleen gelovig en vol vertrouwen ontvangen en er vervolgens in je eigen leven op mee resoneren, zodat het leven goed wordt. Voor jou, voor je naaste en voor iedereen die je pad kruist.
Die blijde boodschap, die Jezus – de Mensenzoon – als zaad heeft gezaaid tijdens zijn leven hier op aarde, is best wel ingewikkeld. Zeker als je voor zekerheid gaat en het onbekende, het mysterieuze, de liefdevolle verbinding wilt uitbannen en alles in eigen hand wilt houden. Dan kun je effen in vuur en vlam raken als de boodschap van vrede en harmonie je bereikt, maar als je er vervolgens niet ook daadwerkelijk uit gaat leven, dan schiet het geen wortel of gaat het onkruid het goede zaad overwoekeren. Zo blijf je zitten met de ellenmaat, de mensenmaat en bereikt Gods oneindige goedheid je hart, je leven en je medemens niet.
Maar gelukkig zijn er dan ook altijd nog de engelen, die de mensenmaat begrijpen en die altijd weer willen verbinden met de Goddelijke werkelijkheid, met de oneindige liefde van de Allerhoogste. De engelen die mensen helpen om de rotsachtige bodem vruchtbaar te maken, onkruid te wieden om de korenaren vrucht te laten dragen, honderdvoudig, zestigvoudig, dertigvoudig, allemaal goed. Het mysterie waaruit een prachtige kleurrijke tuin ontstaat waarin het goed toeven is. Afgelopen donderdag had ik het voorrecht om een rouwdienst in zo’n tuin met de familie voor te bereiden. Dan ervaar je iets van die oneindige grootsheid en goedheid van de Eeuwige. Een prachtige tuin als draagvlak voor een liefdevol samenzijn. Heel bijzonder. Het onkruid mag dan welig tieren, het kwaad op alle mogelijke manieren de kop op steken, de kracht van de liefde is gewoon sterker. De oneindige liefde van de Allerhoogste God van de hemelen en de aarde zal alle duistere tegenkrachten, zelfs de dood, met diezelfde liefde overwinnen. En zo komt het Koninkrijk van God met vrede en gerechtigheid, het nieuwe Jeruzalem op ons af. Het is aan ons om er ook echt te gaan wonen.

Geloof en vertrouwen
Nou, de boodschap die ons vanmorgen uit de Bijbel tegemoet komt lijkt me duidelijk: we moeten niet in de eerste plaats vanuit behoudzucht naar de toekomst kijken, maar met geloof en vertrouwen erin stappen. Behoudzucht van het bekende beperkt zich tot de ellenmaat, de mensenmaat die altijd tekort schiet bij het beschrijven en ervaren van de oneindige goedheid van de Eeuwige. Voor Jesaja was die behoudzucht van de machthebbers in Jeruzalem zelfs de belangrijkste oorzaak van de verwoesting van de stad door de Bayloniërs. Als je weigert om belasting te betalen aan de wereldheersers, dan komen ze het wel met hun legers halen. En en passant nemen ze ook nog een belangrijk deel van het volk van God mee in ballingschap. Maar zegt Jesaja dan, kijk even verder dan je neus lang is. Voor de Allerhoogste zijn de vorsten nietig en onbeduidend, als kaf van het koren worden ze met de stormwind meegevoerd. Stel liever je vertrouwen op de onuitputtelijke bron van Gods goedheid.
Voor Jezus geldt hetzelfde. De mensen die de blijde boodschap hebben gehoord, maar meer in beslag worden genomen door de zorg om het dagelijkse bestaan, of de verleiding van de rijkdom, de mensenmaat dus, laten zich verstikken door de distels en het onkruid, zodat ze aan vrucht dragen niet toekomen. Stel daarom liever je vertrouwen op de onuitputtelijke bron van Gods goedheid, geloof erin en vertrouw erop dat Hij zijn Woord nooit ledig tot zich laat terugkeren en door jou en mij, in Zijn gemeente en daarbuiten vrucht laat dragen. Stel je vertrouwen op die onuitputtelijke bron van liefde en licht, waaruit zijn scheppende en verbindende energie zal blijven stromen tot in eeuwigheid. Ofwel laat de universele Goddelijke werkelijkheid toe in je menselijke maat, in je hart en in je leven vóór én voorbij de grenzen van de tijd. Het is dé voedingsbodem voor alles dat is en leeft en stelt je in staat op nieuwe en onverwachte manieren vrucht te gaan dragen. Tot eer van Hem, tot heil van de ander, tot opbouw van de gemeenschap, kortom tot het liefdevol en creatief vormgeven aan een mooie toekomst.
Weet je, als een tuin eenmaal groeit en bloeit, dan hoef je er steeds minder onkruid te wieden. De vitale kracht in al die geuren en kleuren neemt het als het ware als vanzelf over. De tegenkrachten worden door de levenskracht in de kiem gesmoord. Je moet natuurlijk nog wel van alles aan blijven doen aan zo’n tuin – bijhouden, snoeien, enzovoort – maar dat is niet meer dan goed rentmeesterschap. De tuin zelf en z’n vitale kracht blijven voor ons bestaan om van te genieten. Dat geldt ook voor geloof en vertrouwen, als gemeente van Christus en ook heel persoonlijk. Stel je geloof en vertrouwen op de onuitputtelijke bron van Gods goedheid en vitale levenskracht. En laat je er vervolgens door zegenen in een fijn en betekenisvol leven.

Voorbeden
Lieve God,
Dank dat U onze aandacht ook vanmorgen weer heeft gericht op U oneindige grootsheid, goedheid en trouw, zelfs vér voorbij dat wat wij ons nog kunnen voorstellen. Dank voor Uw Woord waarin dat allemaal met ons wordt gedeeld. Heer en wat bijzonder dat U in dat alles toch een heel persoonlijke nabije God bent die voor een ieder van ons het goede leven heeft bedoeld en mogelijk maakt. Als er iets is dat ons oervertrouwen sterkt, dan is het dat wel. Dank dat wij de liefde mogen ontvangen die van U komt en waar wij ons leven vruchtbaar mee mogen en kunnen maken. Lieve God, help een ieder van ons persoonlijk en ook ons samen als Uw gemeente van Christus hier in Gasselte om daar in ons concrete dagelijkse leven iets moois mee te doen.
Wees ook met ons als het leven moeilijk is. We denken vandaag speciaal aan de families die rouwen en in de komende week definitief afscheid moeten nemen van een geliefde. Maar niet alleen rouw, verdriet en gemis ook verwarring en moedeloosheid liggen op de loer, ziekte, lijden en stervensnood zijn aan de orde van de dag, wantrouwen en zelfzucht lijken effectiever dan liefde en verbinding. Wees daarom met een ieder van ons nu wij stil willen worden voor U. Kom in ons hart en doe ons – en een ieder die wij in de stilte aan Uw eeuwige barmhartigheid opdragen – Uw warme nabijheid ervaren
Stil gebed
Onze Vader.

Bijbellezingen:
Jesaja 40, 12-25
Mattheüs 13, 18-23