Kerstnacht 2016

24 december 2016
Thema: over resonantie en hartsverbinding

Bijbellezingen:
Jesaja 8,23b – 9,7
Lucas 2, 1-20

Overdenking
De magie van de resonantie
Ik wil jullie graag iets laten ervaren, voelen wat ik met woorden niet kan uitleggen. De magie van het luisterend zingen. We gaan samen één klank – de o klank – produceren en daarbij ligt niets van te voren vast. Er is maar één regel, je moet tijdens het zingen altijd buurman of buurvrouw blijven horen.
…
Zo moet ongeveer het engelenkoor in de kerstnacht hebben geklonken

De filosofen
Deze maand ging het in de gespreksgroep van onze gemeente hier in Gasselte over de verruwing van de maatschappij. Alles kwam langs. Het populisme, LePen, Wilders, de IS, aanslagen, cyber crime, het Kremlin in The White House, het doorgeschoten individualisme, de opwarming van de aarde en ga zo maar door. Ja maar zeg ik dan als een soort van roepende in de woestijn: er zijn ook nog heel veel goede dingen gaande. Ja hoor, jij bent altijd zo’n onverbeterlijke ras optimist. Waar haal je dat toch vandaan? Hoe kun je nou toch steeds maar beweren, dat we een mooie tijd tegemoet gaan? Kan het erger dan wat we in deze tijd allemaal zien gebeuren? Wat zeggen jouw filosofen, die je kennelijk – en op een wonderbaarlijke manier – altijd maar weer in je optimisme bevestigen, daar eigenlijk over?
Nou, wat mij is opgevallen bij al die filosofen is, dat ze verder denken op nieuwe ontdekkingen en ontwikkelingen in de natuurkunde. Dat was al zo bij de oude Grieken in de tijd van Plato, maar ook in de tijd van de Renaissance, Copernicus en Galilei, en ook nu weer in onze tijd. Wat de filosofen bedenken gaat verder in de kunst, dan komt het in de media, vervolgens in de massamedia en tenslotte proberen de godsdiensten en de kerken dan nog vaak de oude tradities ongewijzigd te behouden. En dat laatste lukt nooit echt goed en is volgens mij ook nooit de bedoeling van het geloof geweest.
Wat ik echt hoopvol vind in de laatste ontwikkelingen in de natuurkunde, en dan gaat het over de verschillende chaos- en quantumtheorieën, die bij de filosofen, in de kunst en ook steeds meer in de media hun weerklank hebben gevonden, zijn eigenlijk drie dingen.

1. In de eerste plaats dat atomen elkaar niet alleen aantrekken om moleculen en levende cellen te vormen door middel van elektro-magnetische krachten, maar ook door middel van resonantie. Licht is – net als klank – een vorm van trilling en de lichtdeeltjes in de atomen trillen mee, resoneren met de lichtdeeltjes in andere atomen. Eén van de meest elementaire bouwprincipes in alles wat is en leeft is dus harmonie, samenklank, resonantie. De liefdevolle verbinding, het heil van voor alle volkeren waar de engelen over zingen als Jezus is geboren, komt dus niet alleen maar van buiten naar ons toe maar zit ook in de hele schepping en in ons ingebakken. Mooi toch!
2. Het tweede punt dat mij aanspreekt is dat de lichtdeeltjes ook golven kunnen zijn en die tegenstrijdigheid kan in geen enkel logisch systeem, dat sinds de Renaissance is ontwikkeld, glashelder worden beschreven. Je kunt dat chaos noemen, we verliezen de controle, maar ik ervaar het zo dat het mysterie weer plaats mag hebben in het denken en kennen. Eerst komt het voelen, het ervaren, dan het voorlopige onvolledige kennen. Het gaat meer om samen een harmonieus, okay zeg maar liefdevol verbindend geheel te vormen dan om in je eentje, door middel van kennis, macht en controle te hebben. Ook dat is hoopvol lijkt me.
3. En tenslotte het derde punt dat ik hoopvol vind, is dat het heel duidelijk geworden is in alle natuurkundige experimenten van de laatste tijd dat de positie die de waarnemer inneemt bepalend is voor de uitslag van zijn waarneming. Een deeltje zal zich als deeltje laten zien als je hem zo benadert, maar als golf als je hem als golf benadert. Oh dat betekent dus dat we een keuze hebben. Jij en ik kunnen in de chaos ten onder gaan als we ervoor kiezen om de huidige tijd alleen maar als chaotisch te zien. Maar we kunnen ook een mooie tijd tegemoet gaan als we serieus uitgaan van de harmonieuze resonantie in alles wat is en leeft, daarin actief mee gaan resoneren en er vervolgens ook echt de mooiste wonderen van gaan verwachten.

De coherente hartsverbinding
Nou, als we dus van binnenuit en van buitenaf zijn bedoeld en geprogrammeerd, ja zelfs worden gestimuleerd en geholpen om creatieve, liefdevolle en onverwachte verbindingen aan te gaan, dan gaan we toch een mooie tijd tegemoet. Als we oervertrouwen, gevoel en ‘samen’ voorrang geven boven zelfbehoud en controle, dan gaan we toch een mooie tijd tegemoet. Als we steeds meer met z’n allen er voor kiezen om uit te gaan van een harmonieus geheel in plaats van botsende elkaar overschreeuwende delen, dan gaan we toch een mooie tijd tegemoet. Ik denk dat dit ten diepste de boodschap van het kind in de kribbe is, want op deze manier verandert alles. We komen in een heel nieuwe wereld terecht, een wereld waarin de Messias zich thuis voelt. Mannen en vrouwen eren elkaar met hun liefde. Godsdiensten ondersteunen elkaar met hun wijsheid. De enorme rijkdommen, die zich bij een paar machtige ‘bevoorrechten’ ophopen, worden eerlijk over de wereldbevolking verdeeld. De technologie wordt dienstbaar aan de allerarmsten. Oorlogen en aanslagen zijn niet meer nodig.
Utopie? We zullen wel moeten, zegt de filosoof, willen we als planeet overleven. Het Messiaanse Rijk komt er aan zegt de gelovige. En ik zeg: Now is the time! Die tijd begint hier en nu, in jou en mij. Weet je vaak word ik moedeloos van alle duisternis in de wereld van vandaag en ik ben denk ik niet de enige. Komt het ooit nog goed? Nou als je in het komende jaar weer eens wordt overspoeld door gevoelens van onmacht en moedeloosheid door alle ellende in de wereld, denk dan nog eens terug aan deze kerstnacht en hoe het voelde om samen heel simpel één klinker te laten klinken. Pas dat dan§ toe in je eigen leven, eerst in je eigen intieme kring en dan steeds verder daarbuiten. En weet je dan een gezegend mens. Want de Geest van God vol klank en kleur, die Jezus in onze harten levend houdt, is en blijft met ons allemaal.
Fijne Kerst en een Gelukkig 2017. Amen

Geloofsbelijdenis
Ik geloof in de Geest van leven en liefde
ver aan mij vooraf, royaal aan mij voorbij
maar ook in mij aanwezig.
Soms noem ik hem God
maar het liefst noem ik haar Schepper.

Ik geloof in mensen gedreven door de Geest
die mij voorleven wat leven betekent
en wat liefde vermag
Daarom geloof ik in Jezus
en in anderen die leefden en leven in dat spoor.

Ik geloof in de gemeenschap van de Geest
mensen die recht doen en vrede stichten
die zich oefenen in breken en delen

Ik geloof dat niet het laatste woord
zal zijn aan de dood
maar aan het leven en de liefde.

Voorbeden.
Lieve God,
Wij danken U dat we alle ontwikkelingen, op kleine en op grote of zelfs wereldschaal met vertrouwen tegemoet mogen zien. Dank voor de grootse perspectieven op Uw liefdevolle energie en voor het Goddelijke licht, waarmee U in onze beperkte menselijkheid werkelijkheid doorbreekt, Uw schepping vasthoudt en bewaart. Help ons om ons geloof in Uw goede bedoelingen te bewaren, zodat ons leven zinvol, betekenisvol blijft en we ook van echte betekenis kunnen zijn voor de ander.
Wees met iedereen die de weg kwijtraakt in de warboel van de tijd. Rouw, psychische nood, onzekerheid, verwarring, eenzaamheid of ziekte, er zijn zoveel redenen waardoor we het zicht op U kwijtraken. U kent ons beter dan wij ons zelf kennen, en we bidden U: heel onze diepe wonden. Hou ons vast Heer en vul ons met verbindende liefde, met Uw liefde waarin we onze eigenheid gaan delen met elkaar en het mooi wordt in en om ons heen. Wees zo ook met ons in de stilte en vul ons hart met Uw warme nabijheid.
Stil gebed
Onze Vader