Universele Christuskracht

10 april 2016
Thema: over beloftes, Christuskracht en gemeenschap

Overdenking

De belofte
‘Jeruzalem, die ik bemin, wij treden uw poorten in’, zo klinkt het in een bekende pelgrimspsalm. Jeruzalem stad van God, stad van vrede, maar nergens is door de eeuwen heen zoveel oorlog, verwoesting en ellende geweest als in die stad. En nu zijn het de drie monotheïstische wereldgodsdiensten – Jodendom, Christendom en Islam – die aanspraak op haar maken als hun eigen heilige stad met alle conflicten, agressie en ellende, die daar weer mee gepaard gaan. Daar was ook in de tijd van Jeremia in de zesde eeuw voor Chr. al sprake van: door het zwaard, de honger en de pest valt deze stad in de hand van de koning van Babylonië. En ook daarna wisselden de Perzen, de Grieken, de Romeinen elkaar af met alle wreedheden die daarmee gepaard gingen. In Jeruzalem werd Jezus vermoord, als doelwit van Islamitische veroveraars en de Christelijke kruistochten kwamen nieuwe gruwelijkheden over de stad van vrede heen. En toch, ondanks dit alles die merkwaardige belofte: Ik zal de inwoners samenbrengen uit alle landen waarheen ik ze in mijn grote woede en toorn verdreven heb, terugbrengen naar deze stad en ze er in vrede laten wonen. Ik zal een eeuwig verbond met heb sluiten, ik keer me nooit meer van hen af en zal hen altijd zegenen.
Even dachten we na 1948 met de stichting van de staat Israël, dat Jeremia’s profetie uitkwam. Maar al snel bleek dat de stad van vrede nog steeds stad van oorlog was en ook bleef. En als we naar het Nieuwe Testament kijken worden we al niet veel wijzer. Daar zegt de opgestane Heer vlak voor zijn hemelvaart tegen zijn leerlingen, dat de Messias moest lijden, sterven en na drie dagen weer opstaan uit de dood en dat in zijn naam alle volkeren opgeroepen zullen worden om tot inkeer te komen, opdat hun zonden worden vergeven. Jullie zullen hiervan getuigenis afleggen, te beginnen in Jeruzalem. En ik [Jezus, jullie opgestane Heer] zal er voor zorgen dat de belofte van mijn Vader aan jullie wordt ingelost. Blijf in de stad tot jullie met kracht uit de hemel zijn bekleed. Tja, het enige dat hiervan is gebeurd, is dat het evangelie nu zo langzamerhand wel over de hele wereld is verkondigd, het Christendom is een wereldgodsdienst geworden te midden van nog een aantal andere. Maar de vrede is nog steeds niet gerealiseerd. Sterker nog, op het moment er is meer oorlog, agressie en terreur en dat wereldwijd dan ooit. Misschien moeten we eerst door een hoop chaos en onzekerheid heen voordat we bij de vrede aanlanden, maar chaos en onzekerheid is nog geen vrede. Hoe zit dat met die eeuwenoude beloftes. Kun je er eigenlijk wel enig geloof aan hechten?

De Christuskracht
In feite zie je bij dit alles eigenlijk twee bewegingen. In de Joodse beleving al vanaf de tijd van Jeremia tot nu toe zie je de beweging naar binnen en die is helemaal gericht op Jeruzalem, ook wel Sion genoemd. Sjana acher biroesjalajim, volgend jaar in Jeruzalem, zegt de bruidegom als hij plechtig het glas kapot trapt tijdens de huwelijksplechtigheid. Altijd is de hoop levend gebleven om terug te keren naar het beloofde land, naar Jeruzalem, naar Sion, want daar brandt het heilige vuur, daar is de Allerhoogste die waakt over zijn volk, het koestert en blijft dragen en uiteindelijk ook tot z’n bestemming zal brengen. De andere beweging is de beweging naar buiten. Vanuit Jeruzalem moet het evangelie van Jezus Christus die de dood en al het kwaad heeft overwonnen de wereld in. Alle volkeren moeten worden opgeroepen om de rivaliteit, vijandschap, terreur af te zweren, zodat ze met elkaar in liefde kunnen worden verbonden en samen met alle andere religies de Allerhoogste die zetelt in Jeruzalem zullen gaan loven en prijzen.
Ik moet denken aan de Davidsster, die de Joodse denker Franz Rosenzweig begin vorige eeuw Der Stern der Erlösung – de ster van de verlossing noemde. Die ster is als baken van licht aan een donkere hemel het symbool van het Joodse volk geworden, maar voor Rosenzweig is het nog veel meer dan dat, namelijk het symbool van de universele redding, van de verlossing van de tirannie en wrede onderdrukking door gesloten machtssystemen voor alle volkeren. In de ster brandt het eeuwige vuur van het Joodse volk blijvend gevoed door de liefde van de Allerhoogste. Maar een vuur, licht richt haar stralen naar buiten, en daarvoor zorgt het Christelijke geloof. Zo hebben Joden en Christenen elkaar nodig, versterken elkaar in hun geloof en bespoedigen ook op die manier de komst van het Koninkrijk van God op aarde. Want als zo’n samengaan van Joden en Christenen al gerealiseerd kan worden, dan kan zoiets ook op vele andere manieren.
Is het geen merkwaardige opdracht die Jezus aan zijn leerlingen geeft? Ik bedoel voor zo’n enorme taak om met alle volkeren het getuigenis van de blijde boodschap te delen, daar ga je toch direct je mouwen voor opstropen en zo snel mogelijk aan de slag! Niets van dat alles. Blijf in de stad en wacht daar tot jullie met kracht uit de hemel zijn bekleed. En ik jullie opgestane Heer zal er persoonlijk voor zorgen dat de beloftes die de Vader aan jullie heeft gedaan zullen worden ingelost. Wacht eens even er is hier veel meer aan de hand dan wat we als mensen kunnen organiseren, plannen en uitvoeren. Hier is sprake van een kosmische kracht, noem het universele Christus kracht, die de verlossing op een manier aanpakt die ons menselijke voorstellingsvermogen ver te boven gaat. De uiteindelijke bestemming is duidelijk: wereldvrede, maar de botsende krachten van licht en duister, liefde en haat, schepping en vernietiging zijn nog steeds niet uitgewoed en de verlossing van al het kwaad nog steeds niet een feit. Wacht op de kracht uit de hemel, want alleen daarmee kun je zo’n enorme taak onder ogen zien en meewerken om er iets van te realiseren.
Zo wordt Christus als opgestane Heer voor mij zowel groter als ook kleiner dan we hem in het Christendom altijd hebben gezien en voor ons eigen karretje hebben gespannen. Hij krijgt universele trekken, het gaat niet alleen om de gemeente van Christus, het Christendom, het Jodendom, maar om de hele wereld met al z’n sociale, politieke, religieuze en culturele systemen, ja zelfs om het hele universum met alle planeten, zonnestelsels en lichtwezens die er zijn. In die hele werkelijkheid gaat de liefdevolle verbinding het winnen van alle tegenkrachten. En dat maakt de opgestane Heer tegelijk ook kleiner, bescheidener dan de stichter en alleenheerser in een wereldgodsdienst. In plaats van macht uitoefenen en tegenstanders bestrijden gaat hij samenwerken met iedereen die van goede wil is en het heil van de Allerhoogste verwacht. Met die Christuskracht worden de beloftes uiteindelijk ingelost.

De Gemeente van Christus
Wat is de les vandaag voor ons als gemeente van Christus? Ik denk, dat we in de eerste plaats geduld moeten oefenen en wachten op die kracht uit de hemel die ons met liefde vult en door ons hele wezen gaat stromen. Ik ervaar die kracht vaak tijdens en na kerkdiensten en dat is dan weer een soort van bodem, waarop ik het goede leven mag leven. Maar het is ook een kracht die je in vuur en vlam kan zetten en tot mooie dingen en projecten in staat stelt. Ik denk ook dat het een belangrijke taak voor ons is om als Gemeente van Christus in Gasselte met dat eeuwige vuur in ons hart de beweging naar buiten te maken. Zo verbinden het Oude en het Nieuwe Testament, Joden en Christenen, de gemeente en de wereld. Dat gebeurt al door gastvrij te zijn en ieder die hier binnenkomt zich echt welkom te laten voelen. Heel gewoon, heel simpel in het hier en nu, want daar begint het Koninkrijk van God, maar zoiets straalt wel van de gemeente af naar buiten toe. En tenslotte is het denk ik heel belangrijk om niet voortijdig grootse projecten te bedenken en op te starten, maar heel bescheiden het goede leven te leven met iedereen die zich daartoe geroepen voelt, te blijven geloven dat de Eeuwige zijn beloftes inlost en dankbaar steeds weer Zijn zegen ontvangen en laten werken. Ofwel laat je maar verwonderen, je zult versteld staan wat er dan allemaal gaat gebeuren, echt waar. Amen.

Bijbellezingen:
Jeremia 32, 36-41
Lucas 24, 35-48

Kyriegebed
Verborgen God, voor wie wij niet verborgen zijn. U kent ons tot in onze diepte en weet hoe ver we zijn van U en van Uw Rijk. We kijken naar bewijzen van macht maar gaan voorbij aan de tekenen van Uw liefde. Aanwezige God voor wie wij vaak afwezig zijn keer U om naar ons toe en laat ons ervaren dat U ons meer nabij bent dan al wat ons te na komt. Keer ons om naar U toe, dat wij niet blindelings doorgaan met de rug naar Uw licht, maar eindelijk Uw liefde beamen. Daarom roepen wij U aan en zingen samen: Heer ontferm U.
Wij wachten op U oh God, op Uw komst, op U zelf, op Uw licht dat verheldering brengt, op Uw zachte kracht die verandering brengt. Open onze oren voor Uw woorden van hoop, open onze ogen voor Uw wegen van heil, open onze harten voor het geheim van Uw liefde, open onze mond, dat wij Uw heil niet verzwijgen en niet verzuimen om bij naam te noemen wat onheil is. En zo roepen wij U aan en zingen samen: Heer ontferm U.
God van mannen en vrouwen uit alle eeuwen, Uw woorden, Uw geestkracht hebben ons heil gebracht. Zaai dan het woord in ons onvruchtbare leven, waai met Uw Geest door ons gesloten bestaan, neem ons in voor Uw Koninkrijk van vrede en liefde. Help ons om als bescheiden en door U begenadigde mensen genadig te zijn voor elkaar. Daarom roepen wij U aan en zingen samen: Heer ontferm U over ons. Lieve God ontferm U over ons allemaal. Door Jezus Christus, Uw Zoon onze Heer en in de kracht van Uw Heilige Geest. Amen.