Vibreren en resoneren

Thema: over positieve vibes in crisistijd

 

Bijbellezingen:

Jesaja 45, 1-7

Mattheüs 22, 15-22

 

Overdenking

1) Persoonlijke ervaringen in de coronatijd

Hoe is het met jullie in de tweede golf met hoge concentraties covid 19 in het hele land? Drenthe doet nu ook mee, maar wij zijn hier toch wel aardig bevoorrecht als het om het concrete risico gaat om corona op te lopen. En als je zoals wij met pensioen bent, zit je niet ook nog met extra stress om in werksituaties het virus op te lopen. Hoewel ik nog steeds druk doende ben om retorica leergangen op gang te krijgen en te houden, zit daar de klad ook aardig in. Er lopen nog twee groepen Retorica 1, één in Zevenaar (7 deelnemers) en één in Veenhuizen (5 deelnemers) en het is elke maand weer spannend of we bij elkaar kunnen komen. Vorige week in Veenhuizen lukte het wel en het was heerlijk om weer eens in ‘normale’ setting bij elkaar te zijn. De bijeenkomst van deze week in Zevenaar is weer een maand uitgesteld. Op beide locaties kunnen we prima 1,5 meter afstand bewaren en aan de andere regels voldoen, maar werkgevers verplichten hun medewerkers vaak om thuis te werken en verbieden ze om naar dit soort bijeenkomsten te gaan – dat laatste was in Zevenaar het geval. Nieuwe groepen komen helemaal niet van de grond en dat ga ik in januari maar weer eens opnieuw proberen. 

Nogmaals, ik voel mezelf wel bevoorrecht in dit hele coronagedoe, maar ik heb er wel last van. Ik heb er last van dat ik beperkt word in juist datgene te doen waar mijn hart ligt: de retorica dus, het voorgaan in kerkdiensten als die niet weer eens worden afgelast, enz. Ook heb ik er last van dat ik beperkt word in mijn bewegingsvrijheid, het wereldje waar je in leeft wordt zo wel heel klein. Maar wat me vooral hindert is de algemene sfeer in het land die er niet vriendelijker op wordt – in de supermarkt, in de trein, op straat, in de politiek (lokaal, landelijk, wereldwijd) wat in de media – ook de social media – vaak nog verder wordt uitvergroot. Mijn voornaamste uitdaging op dit moment is om midden in al die negativiteit – waar ik m’n ogen niet voor wil sluiten – toch positief te blijven. En dat is een hele toer. Hoe? In de eerste plaats blijf ik doen waar ik goed in ben en wat nog wel kan. Telefonisch en online contact houden met m’n cursisten, het stimuleren van mensen die in positieve projecten de moed erin proberen te houden, voorgaan in kerkdiensten als het kan, mediteren, veel studeren, schrijven, goede gesprekken voeren met dierbaren, nieuwe inzichten verzamelen en erover nadenken hoe je die met deze bizarre tijd in verband kunt brengen. Overigens helpt het opvoeden van ons nieuwe hondje en de vele wandelingen in de natuur in onze achtertuin (ook zo’n voorrecht) hier ook erg bij.

2) Nieuw zicht op de werkelijkheid 

a) Diepe ademhaling

Gek eigenlijk dat mediteren en corona zo met elkaar verbonden zijn. In feite ben ik de laatste tien jaar actief aan het mediteren, elke dag begin ik ermee en ook elke retorica bijeenkomst begin ik met een half uurtje mediteren. In beide extremen – meditatie en corona – gaat het om de ademhaling. Wat voor het mediteren weldadig en helend is omdat het stress vermindert, de diepe ademhaling, wordt door de corona dodelijk bedreigd wat heel veel stress op heel veel lagen veroorzaakt. Mij helpt mediteren in ieder geval om me op de positieve energie te richten. En voor mij is juist die energie belangrijker en krachtiger dan ooit. Die energie voel ik ook in de gemeente van Gasselte: er is weer ruimte voor ingetogenheid en dankbaarheid voor zin- en betekenisgeving in de totale onmacht die corona verspreidt. Het stille gebed in de kerkdienst maakt op adem komen en echte meditatie mogelijk. De Geest spreekt er op alle mogelijke manieren rechtstreeks tot ons hart. Samen stil zijn geeft een bijzondere energie die helend en verbindend is, waar je gewoon blij van wordt. En het opent je blik op de toekomst, sterkt de hoop en ook het oervertrouwen, dat jezelf en de gemeente van Christus in goede handen zijn. De diakonie organiseert hier vandaag een avondmaalsviering die zorgvuldig binnen alle coronamaatregelen kan plaatsvinden en er komt zelfs op korte termijn weer een nieuwe dominee in Gasselte. Dat is mooi.

b) De kwantumwereld van deeltjes en golven

Waar ik ook blij van word zijn een paar inzichten die ik uit de kwantumtheorie haal met de boeken van Fritjof Capra uit de begin jaren 80 van de vorige eeuw. Alles is met alles verbonden is in de kwantumwereld – zeg maar de wereld van de allerkleinste deeltjes die ook golven zijn – en die aan de basis ligt van alle materie en leven. Het gaat er om dynamiek, wisselwerking en relatie, om de verbinding van materie en geest op alle niveaus. De kennis en de macht die wij hebben gecreëerd is niet meer toereikend om deze nieuwe werkelijkheid te beschrijven en te controleren. En zo worden liefde, subtiele energieën uit andere dimensies en zicht op een totaal nieuwe werkelijkheid krachtige hulpbronnen in deze heftige tijd waarin wij nu leven en die zo door het coronavirus wordt beheerst. 

Capra heeft me ook duidelijk gemaakt dat de ontwikkelingen die de moderne natuurkunde doormaakt al meer dan een eeuw gaande is, maar ook al meer dan een eeuw door de gevestigde orde wordt tegengewerkt. Logisch want als ze hier echt in mee zou gaan, zou dat het verlies van de eigen controle en macht betekenen. Toch zetten de veranderingen in het Westerse denken en de Westerse cultuur gewoon door en zijn niet meer te stoppen. Voor mij betekent dit, dat corona geen oorzaak is van chaos en onmacht, maar meer een nieuw signaal dat extra duidelijk maakt wat er al meer dan een eeuw gaande is: ons menselijk bewustzijn opent zich voor nieuwe dimensies en nieuwe verbindingen die een menselijker bestaan gaan voeden, ondersteunen, mogelijk maken. Wij hebben dan misschien God wel dood verklaard, dood gerationaliseerd, misschien zelfs wel dood gepreekt en gebeden door Hem te reduceren, terug te brengen tot onze eigen beperkte menselijke proporties, maar we hebben daarmee een schijnwerkelijkheid geschapen die nu dus door de natuurwetenschappen van binnenuit voorgoed is opengebroken en ontoereikend is verklaard. En nu zitten we met de gebakken peren, omdat het coronavirus ons duidelijk maakt dat er veel meer nodig is dan onze kennis en macht die we tot nu toe hebben ontwikkeld en voor onszelf gehouden om dit ondier met alle gevolgen van dien onder controle te houden. Hetzelfde geldt trouwens voor de andere crises waar we op dit moment hard mee worden geconfronteerd, als overbevolking, klimaatverandering enz. Maar misschien was dat allemaal wel nodig opdat de Allerhoogste zich op een totaal nieuwe en onverwachte manier kan gaan presenteren. Hoe we dat nieuwe tijdperk invaren? Ik heb geen flauw idee, maar ik ben wel heel benieuwd.

3) Het Koninkrijk van God

Wat kunnen wij daar nou aan doen? hoor ik je verzuchten. Nou, best wel veel. De laatste tijd hoor ik ook veel over mysterieuze velden die alles wat is en leeft op de planeet aarde en ver daarbuiten beïnvloedt en in beweging houdt, juist omdat in die velden alles met alles is verbonden en de velden ook weer met elkaar zijn verbonden. De kwantumwereld bestaat uit een oneindig aantal van dit soort velden, maar ook de geloofsgemeenschap wordt gevoed door allerlei velden op allerlei niveaus. De cultuur is ook zo’n veld, het collectieve bewustzijn, en ook – meer kosmisch – het geloof in de loop der dingen en de beweging van sterren en planeten.  Als je gelooft, dat de Allerhoogste nooit laat varen wat zijn hand begon, Zijn Zoon en Zijn Geest helpen om dat plan uit te voeren, dan krijgt Jezus kosmische, universele betekenis. Dan krijgt ook ons vertrouwen in de liefde van God die Jezus en de Heilige Geest in ons hart laten werken diezelfde kosmische betekenis. Ofwel: als we de wil van die God die Jezus voor ons heeft samengevat in ‘heb God lief met je hele wezen en je naaste als jezelf’ serieus nemen, dan werkt dat door in een veel groter veld dan ons eigen kleine zichtbare wereldje. Ofwel, in termen van onze lezingen van vanmorgen: het Koninkrijk van God mag dan doordringen in de het rijk van de keizer. We zijn dan wel in deze wereld maar niet van deze wereld. Ons perspectief is veel weidser en daarmee kunnen we de keizer geven wat van de keizer is en aan God wat van God is, zodat zelfs de keizer misschien wel zijn ogen gaat openen voor iets dat veel groter is dan hijzelf is of ooit zal zijn. 

Oh ja corona en alle maatregelen daar omheen maken het wereldje van de keizer steeds kleiner, maar eigenlijk is dat maar schijn. We worden beperkt, jazeker, maar de geestelijke wereld is en blijft eindeloos, onbeperkt. En misschien helpt corona wel om je hart juist voor die wereld te openen en de dynamiek, de wisselwerking en de waardevolle relaties in je beperkte materiële wereld nieuw leven in te blazen. En dan gaat het om zelfonderzoek, waar ben ik de fout in gegaan, met wie heb ik nog iets goed te maken, voor wie kan ik wat betekenen, waar word ik blij van, wie kan ik blij maken, met wie kan ik delen wat ik altijd voor mezelf heb gehouden, en ga zo maar door. In ieder geval doorbreek je zo de negativiteit die je niet of zo min mogelijk meer toelaat en blijf je positief al zijn de tegenkrachten nog zo groot, nog zo heftig, nog zo krachtig. Zo werkt de Geest, niet alleen hier en nu – wat wel het allerbelangrijkste is – maar eindeloos altijd en overal. Want Hij, Zij, de Onbenoembare, de Naam, de Allerhoogste laat nooit, maar dan ook nooit varen het werk dat Zijn hand ooit begon. In de Naam van de Vader, van de Zoon en van de Heilige Geest, Amen

Voorbeden

Lieve God, Dank U wel voor Uw aanwezigheid in de wereldgeschiedenis, in Uw gemeente van Christus – ook hier in Gasselte – in ons leven. Dank Heer dat U onze rouwprocessen omvormt tot vruchtbare leerprocessen, dat we achter ons mogen laten wat niet van U komt en verder mogen gaan met wat U ons aanreikt aan liefdevolle betrokkenheid, schoonheid en troost in een gebroken wereld vol duisternis en verwarring. En dank U wel dat we mogen aanschuiven aan Uw tafel waarop U ons telkens weer van de noodzakelijke leeftocht voorziet.

Wees met een ieder van ons voor wie het leven moeilijk is in deze wel heel bizarre tijd. U kent ons beter dan wij onszelf kennen, U hebt een ieder van ons geweven in de schoot van onze moeder. Lieve God daarom willen wij stil worden voor U. Heel wat geheeld moet worden, geef nieuw zicht op een betekenisvolle toekomst en wees met ons met Uw warme glimlach.

Stil gebed     

Onze Vader