Blog

3
jun

Passie voor het mogelijke

3 juni 2019

Thema: kosmisch oervertrouwen
Bijbellezingen:
1 Samuël 12, 16-24 
Johannes 14, 15-21


Overdenking

1) De Joodse licht-mystiek 

Is het je wel eens opgevallen op de textiele schilderijen hier voor in de kerk die de zes scheppingsdagen voorstellen, dat de zon en de maan pas op dag vier verschijnen? Maar op dag één werd toch het licht geschapen? En God sprak: er zij licht en er was licht! Waar waren die zon en die maan dan nog voor nodig? Hoe zit dat en wat heeft die vraag met onze lezingen uit 1 Samuël en het Evangelie van Johannes te maken? Ik ben me de laatste tijd wat aan het verdiepen in de Joodse mystiek en dat leidt nogal eens tot verrassende, laten we zeggen grensoverschrijdende inzichten. 

Eerst maar even het scheppingsverhaal. Op dag één schiep God het licht en maakte zo onderscheid tussen het licht en de duisternis, het licht noemde hij dag en de duisternis nacht. En de Geest van God zweefde over de oerwateren. Op dag twee worden de wateren van beneden en die van boven van elkaar gescheiden door het uitspansel, zeg maar de dampkring. Pas op dag drie worden het droge land en de natte zeeën van elkaar gescheiden, zodat er op aarde allerlei planten konden gaan groeien. Daarna op dag vier verschijnen zon en maan aan het firmament als lichten voor overdag en voor ‘s nachts. Waarna het geheel klaar is voor de vissen en de vogels – op dag vijf – en de landdieren en de mens – op dag zes. 

Maar hoe zit het nou met dat licht, zijn er twee soorten licht misschien? Jazeker zegt de Joodse mystiek. Het eerste soort van licht is het licht dat de Allerhoogste sowieso eigen is en uitstraalt nog voordat er iets was geschapen. Maar om een zelfstandige schepping te maken trok Hij zich in zichzelf terug en maakte zo ruimte voor de ander, maar dan wel zo dat er een wisselwerking kon ontstaan tussen licht en donker, tussen het andere en Hemzelf. Er wordt vervolgens van alles klaargemaakt om het leven op aarde mogelijk te maken, maar dat kan pas echt als de aarde deel gaat uitmaken van een groter geheel, ons zonnestelsel, dat dus pas op dag vier ontstaat. En vergeet niet dat ons zonnestelsel er slechts één is van de velen in het hele universum. Maar het ontstaan van onze zon, maan en sterren markeren wel een keerpunt, waarin een nieuw soort licht begint te schijnen, zoals wij dat nu nog kunnen waarnemen, het begin van ruimte en tijd zoals wij die kennen of moeten we dit moment misschien wel het moment van de oerknal noemen. 

Waar de Joodse rabbis en mystici ons dus op wijzen is dat de Allerhoogste van een totaal andere dimensie is dan alles wat wij als mens – levend in ruimte en tijd – ons nog kunnen voorstellen en dat Hij met Zijn liefde al scheppend bezig was voordat er überhaupt sprake was van ruimte en tijd. En sterker nog Zijn licht dringt in alles door dat tot bestaan komt en verbindt op die manier alles in het hele universum met elkaar en met Zijn liefde, ook de zon, de maan en de sterren, ook de planten, de dieren, en de mensen. Zolang je met die God verbonden bent, ben je met de meest krachtige en liefdevolle energie verbonden die er in het hele universum bestaat. Maar denk nooit dat je als mens die energie ooit helemaal zult kunnen begrijpen of voor je eigen belang kunt gebruiken. Want dan doe je de Allerhoogste tekort, sluit je je af voor heel veel van het mysterie dat Hem aankleeft en kan Zijn liefde niet meer stromen in de schepping die Hij zo liefheeft. Oervertrouwen is eigenlijk het enig mogelijke antwoord op die liefde.

2) Samuel en Johannes

Deze God van een ongekende dimensie, en toch verbonden met alle dimensies ook die van tijd en ruimte waarin wij leven, is de God van de profeten, is de God die Jezus Vader noemt. Vanuit dit perspectief ben ik de Samuël boeken en ook de Evangeliën toch weer wat anders gaan lezen. Het volk Israël wil mee in de vaart der volkeren, wil ook een koning net als alle andere volkeren. En Samuël is boos, want wat het volk eigenlijk wil is de Allerhoogste vervangen door wat ze van even grote waarde achten namelijk een koning. Hier wordt de Allerhoogste dus gereduceerd, terug gebracht tot menselijke proporties en daar protesteert de profeet tegen. Pas na onweer storm en regen waar de profeet de Allerhoogste om had verzocht begon het volk z’n inschattingsfout in te zien en interpreteerde zelfs de roep om een koning, een menselijke verlosser, als zonde. Maar goed koning of niet, dat weerhoudt de Allerhoogste er niet van om Zijn liefdevolle energie in Zijn schepping en Zijn geliefde volk te laten stromen. Dat wil zeggen als ze er open voor staan. Als ze Hem met hart en ziel blijven toegewijd, dan zal Hij Zijn beloftes van recht en zegen waar maken. Je kunt je ogen ook sluiten voor wat je niet begrijpt en gaan voor de zekerheid van wat je wel snapt en die met hand en tand verdedigen. Dan wordt het oorlog en droogt de stroom van zegeningen vanzelf op. 

Bij Johannes is volgens mij iets soortgelijks aan de hand. Jezus neemt afscheid van zijn geliefde leerlingen, hij gaat terug naar de ongekende dimensie waarin ook de Vader thuis is. In feite is hij op aarde gekomen om de grenzeloze liefde van de Allerhoogste in de harten van de mensen te leggen. Maar daar heb je ook gelijk het probleem, hoe krijg je dat blijvend voor elkaar terwijl de mensen in de beperkingen van het aardse leven achter moeten blijven? En de Geest van God zweefde boven de wateren. Die Geest belooft Hij te sturen. Ik zal aan de Vader vragen om jullie een andere pleitbezorger te sturen, die altijd bij jullie zal zijn. De Geest van de waarheid. Daarmee zul je voor altijd verbonden zijn met de Allerhoogste God van alle dimensies, hemelen en ook de aarde. En Ik Jezus, de Christus, de Messias, de gezalfde, de koning van een andere dimensie, ben in de Vader zoals jullie in mij zijn en dan gaat hoe dan ook Zijn liefde stromen. Zo zal hele de schepping tot de bestemming komen die er altijd in heeft gelegen, maar nooit helemaal is waargemaakt. Dus maak je niet overmatig druk, wees niet bezorgd, je bent aangeraakt door het licht en geborgen in de liefde van de Allerhoogste Zelf en wel in alle mogelijke dimensies, vóór en voorbij de grenzen van de tijd.  

3) Het verdiepte christelijk geloof

Er zit nogal wat ruis op de lijn tussen de Allerhoogste en de menselijke werkelijkheid. Computer criminaliteit, de politiek die zich meer door strategie en wat werkt laat leiden dan door morele en ethische overwegingen, de verruwing in de taal en de omgangsvormen, de rationele intelligente mens die zich God waant en bezig is om zelf leven te scheppen, de totale wereldwijde spirituele crisis en onzekerheid over wat nu echt de grond van ons bestaan is, de moderne logica die onder vuur ligt omdat ze niet meer voldoet in de subatomaire en ook niet in de kosmische werkelijkheid (het hele kleine en het hele grote), nou ja zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Volgens mij is in dit alles de gemene deler, dat de Allerhoogste wordt gereduceerd tot menselijke proporties. En dan verlies je wat, je stelt je eigen zekerheden absoluut om ze tegen al het andere te verdedigen en dat wordt het oorlog. Zo schop je de liefdevolle scheppende geest van God de wereld en je leven uit. Ik vind dat zonde. Want wat kan het leven mooi zijn als de basis van de hele schepping, namelijk de liefdevolle verbindende geest van de God der ongekende dimensies ook in onze dimensies waarin wij leven en in je eigen leven weer een doorslaggevende rol mag gaan spelen.

Als je Jezus verbindt met deze ongekend krachtige liefdevolle energie die als het eerste licht van de Allerhoogste blijft stromen in Zijn schepping en daarmee alles voedt wat bestaat, dan kan het niet anders dat je een diep vertrouwen houdt in de goede afloop. Je blijft namelijk vasthouden aan de hoop dat het experiment aarde gaat lukken, wat ook maar de tegenkrachten zijn en die zijn er volop. Je wordt niet meer van je stuk gebracht door één of andere zotte maatregel die nu weer is bedacht om de oplossing van de klimaatcrisis dichterbij te brengen. Je wordt niet meer van je stuk gebracht door nieuwe invoerheffingen van Trump bekend gemaakt op Twitter waar iedereen onder gaat lijden. Je wordt niet meer van je stuk gebracht door steeds weer mieuwe regels die alle structuren waarin wij leven dicht timmeren om maar zoveel mogelijk risico uit te bannen. Hallo we zijn geen robotten, we zijn mensen van vlees en bloed en Godzijdank komt de energie van waaruit wij leven uit een andere bron, en wel één die nooit opdroogt. Maar ook op de veel kleinere schaal van bijvoorbeeld de geloofsgemeenschap waar van alles verandert, is die energie een zekere basis waarop je kunt vertrouwen en het goede doen wat je hand vindt om te doen. En heel persoonlijk, tenminste zo heb ik dat ervaren in het afgelopen jaar van veranderingen in de persoonlijke sfeer, wat is het fijn om het eerste licht, de liefdevolle energie van de Allerhoogste als basis van oervertrouwen elke dag weer te mogen ontvangen en daarmee je leven te vullen. Het maakt je klein en dankbaar, zachtmoedig en veerkrachtig. 

Ofwel: tel je zegeningen, tel ze één voor één, noem ze alle en vergeet er geen, en je ziet Gods liefde dan door alles heen. Amen

Voorbeden

Lieve God, Allerhoogste God, Vader

Wij danken U dat U harmonie, liefdevolle verbinding, resonantie, schoonheid als fundamentele onverwoestbare bouwprincipes hebt ingebakken in Uw schepping en dat die – wat er ook gebeurt – gewoon actief blijven. Dank dat we zo in de moeilijkste omstandigheden toch nog troost mogen ervaren en dat we met vertrouwen onze toekomst tegemoet kunnen blijven zien, als planeet, als natie, als gemeente van Christus en ook in ons persoonlijk leven. Heer en we danken U ook dat die positieve liefdevolle energie niet stopt met werken bij de grenzen van de dood, maar eeuwigheidswaarde heeft omdat ze van U komt. Help ons om dat oervertrouwen niet voor ons zelf te houden, maar te delen met wie het maar wil ontvangen.

Wees met een ieder van ons voor wie het leven moeilijk is. U kent ons tot in de diepste, donkerste krochten van onze ziel en weet nog beter dan wijzelf wat we nodig hebben. We leggen het allemaal voor U neer nu wij stil willen worden voor U. En als wij de woorden niet vinden laat dan de stilte de boodschapper zijn van Uw vrede. Verwarm ons hart met Uw warme glimlach en spreek  tot een ieder van ons Heer, want Uw gemeente hoort.

Stil gebed

Onze Vader.

Leave a Reply

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.